16 jun Het leven gaat door. Maar niet zomaar…

Een tijdje begeleid ik de ouders van een klein meisje dat ernstig ziek is. Tijdens de zwangerschap blijken zij niet een maar twee meisjes te krijgen. Voor het eerste ouders worden en dan ook meteen van twee. Gespannen maar ook vol goede moed kijken zij uit naar de geboorte van de twee meisjes. Alles gaat goed, tot een van de twee meisjes na de geboorte wat problemen krijgt en haar gezondheid nog eens goed wordt onderzocht. Ze blijkt ziek, heel erg ziek. Al snel wordt ook duidelijk dat ze daaraan zal overlijden. Ze roepen mijn hulp in. De maanden na onze eerste ontmoeting praten we zo af en toe over het naderende afscheid. Hoe neem je eigenlijk afscheid? Hoe laat je een leven los? Hoe ga je om met al je schuldgevoelens dat je als moeder wellicht iets niet helemaal goed hebt gedaan tijdens de zwangerschap? Hoe vul je een afscheid in zoals je dat zelf wil en niet zoals je omgeving verwacht of wenst? En dat alles in groot contrast met het leven van hun andere dochter dat gewoon doorgaat. Voor hen blijkt een heel belangrijke overtuiging en geloof dat ook het overlijden van een kind bij het leven hoort. Als dat namelijk niet zou horen, geeft dat voor hen geen betekenis aan haar leven. Door haar leven te zien als het leven dat voor haar bedoeld is, waren zij ineens in staat dat leven zo mooi mogelijk te maken. En ja, dat is veel te kort. En ja, dat doet ook ongelooflijk veel pijn. Zij vinden het moeilijke maar ook hoopgevende gesprekken.

Ruim een jaar mogen zij voor hun dochter zorgen. Ruim een jaar nemen zij stap voor stap afscheid van hun kind. Tot het moment daar is en zij heel zachtjes thuis overlijdt. We regelen samen de begrafenis. Hele bewuste keuzes maakten zij vooraf. Zo ook nu. Het moet eenvoudig. En alle handelingen en keuzes hebben een gedachte: zo simpel en eenvoudig als het leven van een kind is, zo willen we haar ook wegbrengen. Ingevuld met kleur en veel liefde.

En dan…… Gaat het leven, nadat het voor een paar dagen stil stond, weer door. Dat wisten zij van te voren, dat weten zij nu en dat willen zij ook. Toch belemmeren veel goed bedoelde adviezen en meningen van mensen in hun omgeving die grote stap naar het oppakken van de draad. Waar zij zelf in de aanloop naar haar overlijden ergens vrede vonden dat haar leven zo moest lopen, zijn anderen verontwaardigd, boos, teleurgesteld over de oneerlijkheid van het leven. Deze houding van mensen in hun omgeving voelt niet als steunend. Ook al weten zij dat het voort komt uit medeleven en het feit dat zij hun verdriet met hen willen delen. De vorm klopt alleen niet bij hoe zij het graag willen. Daar praten we in de weken na de begrafenis met elkaar over en dat sterkt hen om hun eigen wensen uit te spreken naar de mensen om hen heen.

Als ik voor de laatste keer bij hen weg ga denk ik terug aan het gesprek dat ik had tijdens de condoleance met opa. Hij kan op dat moment niet zoveel uitbrengen. Stil verdriet denk ik te zien om het verlies van zijn kleindochter. En tevens het verdriet om zijn eigen dochter die een kind verliest. “Zo”, zegt hij na een tijdje “en nu de schouders eronder en doorgaan. Ja, het leven gaat tenslotte toch door hè?” Verbaasd kijk ik hem aan en denk:  ja, het leven gaat door. Dat is zeker. Maar niet zomaar…..